Promotieonderzoek rechtspsycholoog André De Zutter:
‘Zaak Frans perfect voorbeeld van verwoestend effect valse aangifte’
De ex van Frans beschuldigde hem van mishandeling en verkrachting. Dat deed ze nadat Frans de relatie had beëindigd toen hij ontdekte dat zij vreemdging. Ruim twintig jaar waren ze samen geweest. Een leuk gezin met twee jonge kinderen valt uit elkaar. Maar volgens haar aangifte was ze gevlucht en had ze al die jaren in een hel geleefd; ze was vernederd, geschopt, geslagen en misbruikt. Politie en Openbaar Ministerie twijfelen geen moment aan haar verhalen: Frans wordt gearresteerd en vervolgd. Zijn leven is verwoest. Later toont onderzoek door de Universiteit Maastricht aan dat de aangifte van de ex onomstotelijk vals is. Zo wilde ze haar vreemdgaan verdoezelen en kon ze zich de kinderen toe-eigenen.
Hoe konden politie en OM de plank zo misslaan?
Ervaren zedenrechercheurs zijn niet beter in het onderscheiden van echte en valse aangiften van verkrachting dan beginnende agenten of leken. Dat blijkt uit een experiment van rechtspsycholoog André De Zutter. Hij ontdekt ook een belangrijk verschil: de ervaren zedenrechercheurs zijn veel zekerder van hun oordeel dan de twee andere groepen. En daar schuilt het gevaar, want training of ervaring maakt (politie)mensen niet beter in het herkennen van een echte en een valse aangifte. Wel creëert ervaring te veel zelfvertrouwen waardoor ervaren zedenrechercheurs denken genoeg kennis te hebben om de valse verklaringen eruit te kunnen filteren. Maar in de praktijk doen ze het niet beter dan leken, zegt De Zutter en kun je net zo goed een muntje opgooien.
Ook in de zaak van Frans blunderden ervaren zedenrechercheurs door de aangifte van zijn ex zonder meer voor waar aan te nemen. Ze waren zo overtuigd van hun eigen kennis en kunde dat ze, zonder de beschuldigingen te onderzoeken, zeker wisten dat de aangifte echt was. Door de slachtoffergerichte aanpak werden de signalen van een (mogelijk) valse aangifte niet opgepikt. Informatie of bewijs dat het schuldige scenario tegensprak werd consequent genegeerd. Voor de politie staat vast dat Frans schuldig is: hij wordt tijdens een schooluitje in het openbaar gearresteerd en zijn kinderen die sinds de scheiding bij hem wonen worden plotsklaps door de politie aan zijn ex Fabiana overgedragen. Zij frustreert daarna ieder contact tussen Frans en zijn kinderen; hij krijgt ze niet meer te zien. Later wordt Frans gemotiveerd vrijgesproken, maar zijn leven is geruïneerd.
Officier van justitie loog bewust
Samen met collega rechtspsychologen Robert Horselenberg en Peter van Koppen analyseert André De Zutter in 2012 het dossier en de aangiftes van de ex van Frans: ze stellen vast dat die onweerlegbaar vals is. Daarnaast levert de analyse het waterdichte bewijs dat officier van justitie Josien Van Aken met leugens en vals bewijs had geprobeerd om Frans veroordeeld te krijgen. De Zutter: ‘Onze analyse laat een proces zien dat kan worden geïnterpreteerd als een samenzwering om een onschuldige te laten veroordelen voor misdaden die niet gepleegd zijn ofwel als tunnel visie. De politieagenten en de officier van justitie waren er zo van overtuigd dat het een valide aangifte was dat zij bereid waren om de waarheid geweld aan te doen om zo een schuldig scenario te kunnen behouden.’
In het rapport worden maar liefst tien argumenten gepresenteerd die de conclusie ondersteunen dat de aangifte vals is. Deze nog niet eerder gepubliceerde conclusie kun je hier lezen. Ook tonen de onderzoekers aan dat de zedenrechercheurs en zaaksofficier Van Aken zo diep in de tunnel zaten dat ze bereid waren te liegen en bewijsmateriaal opvoerden waarvan ze wisten dat het vervalst was. De bevindingen uit het rapport komen begin 2013 uitgebreid aan de orde in een televisiereportage en zorgen voor veel media-aandacht. Sindsdien staat de zaak van Frans bekend als de Bredase zedenzaak.
Verwoestende gevolgen
André De Zutter doet jarenlang onderzoek naar aangiftes van verkrachting en ontwikkelt een instrument waarmee de politie in een vroeg stadium beter kan inschatten of een aangifte (mogelijk) vals is. In 2018 promoveerde De Zutter op dit onderwerp. In zijn proefschrift beschrijft hij uitgebreid de analyse van het politieonderzoek naar de aangiftes in de zaak van Frans. De Zutter: ‘Deze zaak illustreert perfect het verwoestende effect van een valse aangifte van verkrachting. Tot op dit moment gaat Frans nog steeds gebukt onder de verwoestende gevolgen van een valse aangifte van verkrachting en het daaropvolgende politieonderzoek.’
Excuses minister tijdens Kamerdebat
Foto: Volkskrant
De veroorzakers kijken tot op de dag van vandaag weg van de gevolgen van hun fouten, terwijl die aantoonbaar ernstig en verstrekkend zijn. Het is twaalf jaar na dato maar Frans heeft zijn kinderen nooit meer gezien en door zijn succesvolle carrière ging een dikke streep. De schade die hij leed als gevolg van de onterechte arrestatie en vervolging is nog altijd niet gecompenseerd. Ondanks toezeggingen door de minister tijdens een Kamerdebat in 2014 dat volgde op Kamervragen over de indringende televisiereportage over de fouten door politie en Openbaar Ministerie. Toenmalige minister van Veiligheid en Justitie Opstelten bood Frans daarvoor excuses aan, maar hield ondanks het overduidelijke bewijs de liegende officier de hand boven het hoofd. Wel stelt de minister tijdens het debat dat een schadevergoeding, die recht doet aan het immense leed van Frans, zeer zeker op zijn plaats is. Maar daaraan is tot nu toe geen gehoor gegeven…
Gerelateerde blogs:
Bronnen:
-
Proefschrift ‘My Story of the Rape and why I Should Be Believed – On how True and False Allegations of Rape Differ’ – André de Zutter
-
Rapport ‘Een Relatie, een Geslachtsziekte en haar Nasleep’ – André De Zutter, Robert Horselenberg en Peter van Koppen (Universiteit Maastricht, mei 2012)
-
Rechercheurs niet goed in onderscheid echte en valse zedenaangifte – Volkskrant 2 juni 2016
Hallo Monique,
Wat blijft dit een schrijnend verhaal … het onherstelbare kapot maken van Frans en de kinderen. En wat is dat toch met sommige omstanders, zowel professionals als leken, dat ze met het grootste gemak het leven van een onschuldige ander opofferen voor hun eigen belangen. Dat ze zich feitelijk net zo gestoord gaan gedragen als de dader.
Ik ben bekend met een situatie waarin een ouder/verstoter zelf in geuren en kleuren vertelt hoe de andere ouder is weggepest. Ook hoe een eerdere relatie financieel is benadeeld en hoe dom die persoon dan wel moet zijn om dat te laten gebeuren. En ik ben er getuige van hoe deze ouder/verstoter een latere hechtfiguur wegpest. In beide gevallen worden valse zedendelicten opgevoerd. In dit geval – vanwege tegenstrijdigheden en leugens in de verklaringen – wel direct door de instanties doorzien. Van deze instanties hebben wij gelukkig alle steun.
De lekenomstanders echter werpen zich met verve op als ‘redders’ en worden zo handlangers van een foute zaak. Ze vergaderen samen over wat ze nou toch met zo’n vermeende dader/gek als jou aanmoeten maar ze komen niet één keer vragen naar jouw verhaal. Hoor/wederhoor en feiten doen er niet toe. Ze komen zelfs niet als ze uitgenodigd worden voor bemiddeling in aanwezigheid van de politie. Jouw verhaal interesseert ze geen zier. Dat er een kind mishandeld wordt blijkbaar ook niet. De waarheid zal hun een worst wezen, zo lijkt het wel.
De verstoter heeft de regie, er is niemand met zoveel bondjes. En al deze bondgenoten zwermen op de verstoter af als vliegen op een hoop stront. Wat willen ze daar graag bijhoren! Het blijft tragisch om te zien dat omstanders de weg zo makkelijk kwijtraken en het gezonde verstand vervolgens niet meer terugvinden. En dan te bedenken dat ik het nog op alle manieren voor ze heb opgenomen toen de verstoter aanvankelijk probeerde om juist deze mensen stuk voor stuk bij mij zwart te maken.
De verstoter heeft geen enkel respect voor deze omstanders. Ze worden gebruikt voor een behoefte aan aandacht en controle. Ze worden geregisseerd als poppen in een toneelstuk. Ze worden vriendelijk bejegent zolang ze de verstoter maar niet doorhebben. En daar doen ze zoals gezegd geen enkele moeite voor, integendeel, ze houden zich verre van de feiten.
Helaas krijg ik de beschermingsmaatregelen van de instanties niet mee op een briefje. Een verstoter heeft ook recht op privacy. Maar dan nog … al leg ik dat briefje onder hun neus … ze zullen het niet zien … ook zij zitten al veel te ver in de tunnel.
Monique en Frans, ik wens jullie heel veel sterkte en blijf hopen op rechtvaardigheid voor jullie!
Hartelijke groeten,
Ingeborg Steijlen
Ik heb het op een soortgelijke manier meegemaakt en daardoor is mijn zoon vervreemd geraakt van mij. Ik ben er nog maar een paar jaar achter, dat dit fenomeen een naam heeft: P.A.S. ofwel Parental Allienation Syndrome ofwel Ouderverstoting of Oudervervreemding. Jaren heb ik niet geweten wat er allemaal aan de hand was en mijn zoon ook niet. Maar sinds ik me in P.A.S. ben gaan verdiepen, kwam ik thuis en kon ik het langzaamaan een plaats geven. Het contact met zoon is nu weer verstoord, doordat het allemaal verder gaat. Hij is weer getrouwd met een narciste en het begon weer van voren af aan. En nu zijn er weer twee kinderen mee gemoeid. Ze dreigt op te stappen met de kinderen, als mijn zoon contact met mij maakt. Dus die info over P.A.S. en de steungroepen zijn zeker de moeite waard voor mensen, die op wat voor manier daar mee te maken krijgen. Want inzicht is heel belangrijk. Vooral als je met die spelletjes van Narcisten te maken hebt. Sterkte voor iedereen hierin.
Lieve Monique,
De gevolgen van valse aangiften zijn niet te overzien.
Vader Frans en veel vaders met hem zijn vogelvrij in onze rechtstaat.
Zolang men geen waarheidszin betracht blijven deze misstanden bestaan.
Ook mijn zoon is alles over gelogen wat je maar kunt verzinnen.
Ik kwam voor mijn zoon op in SM en dat leverde mij een veroordeling op bij die zelfde rechtbank te Breda..
Een PV van mijn rechtzaak heb ik nooit ontvangen ondanks alle moeite die ik deed om die te krijgen.
Mijn zoon ondervind nog dagelijks de gevolgen van de grove leugens die zijn ex en haar familie in vele dossiers lieten zetten.
Een licht puntje is dat mijn zoon zijn dochter ontmoet heeft nadat hij zeer ernstig ziek was.
Hij mag zelfs zijn klein kinderen, die er inmiddels zijn ontmoeten.
Helaas blijft bij mij de angst bestaan dat dit weer een nieuwe valstrik voor de toekomst zou kunnen worden.
Ik wens Frans en jou heel veel sterkte toe.
Nogmaals dank voor het delen van jullie strijd.
Ik voel me enorm gesteund door jullie verhaal.
Hartelijk dank daarvoor.
Beste Monique, dank voor jouw wederom duidelijke relaas.
De vraag is en blijft tot op heden: wat kunnen de slachtoffers van onze narcistische mannen en vrouwen van het recht, doen om recht te zetten wat zij opzettelijk fout hebben laten lopen? De vele slachtoffers zijn gevallen om de geloofwaardigheid en het respect van de samenleving voor het ministerie van Justitie en “De Staat” hoog te houden. Het toegeven van fouten en openheid over de misdadige cultuur van topfunctionarissen van het O.M. zal het vertrouwen in de overheid immers schaden en dat mag niet! Daarom moeten soms onterecht als verdachte aangemerkte personen liever monddood gemaakt worden zodat de leugen kan doorregeren. In de situatie waarin mensen zoals Frans door de, vanwege incompetentie liegende, feiten en bewijs vervalsende en manipulerende topfunctionarissen, worden neergezet, zal (mits er ernstige protestacties worden gehouden) geen verandering komen. Triest is dat veel slachtoffers te netjes zijn, te fatsoenlijk om de misdadige en valse topfunctionarissen in het openbaar te confronteren met hun gedragingen.
Om succes te hebben in onze gezamenlijke strijd voor een menswaardige behandeling van de mensen van de rechtsstaat zullen de slachtoffers zich wat radicaler, al is het maar de helft zo radicaal slecht als de laatste drie ministers van Justitie en veiligheid waren, moeten gedragen. Al is het maar om de samenleving te laten weten wat voor laffe, manipulerende schurken het Ministerie van Justitie bemannen!
Succes, sterkte en hartelijke groet
Krankzinnig hoe bewijs op bewijs geleverd wordt voor de zaak van Frans. En hij niettemin als vader niet gerehabiliteerd wordt.
Hierdoor wordt contact niet hersteld tussen vader en zijn kinderen. Waardoor zijn kinderen niet de kans krijgen beide ouders te keren kennen voor de mensen die ze zijn. Een recht dat elk kind heeft.