Het gaat fout aan de poort

In een brief aan de Tweede Kamer belooft minister Opstelten de lange wachttijden voor burgers die bij de politie aangifte hebben gedaan, te verkorten tot maximaal twee weken. Dit is de strekking van een bericht op www.elsevier.nl van 22 november 2012. Een op het eerste gezicht niet veelzeggend berichtje. Het wordt pas interessant als je doorklikt naar de brief van Opstelten: Beleidsreactie-opstelten-bij-rapport-inspectie-v&j

Deze brief is een reactie op het rapport van de Inspectie van Veiligheid en Justitie met als titel ‘Aangifte doen, de burger centraal?’ In dat rapport staat onder andere dat burgers overwegend negatief oordelen over het totale aangifteproces bij de politie. Uit het onderzoek van de inspectie blijkt ook dat er grote verschillen zijn tussen de korpsen, maar ook tussen de bureaus welke functionaris welke aangifte opneemt. In algemene zin, zo wordt gesteld, laat de kwaliteit bij het opnemen van aangiften bij (te) veel korpsen zwaar te wensen over. En dat is ook precies waar het misgaat in de zaak van Frans: aan de poort!

Uit het rapport van de Inspectie blijkt dat politiefunctionarissen te vaak over onvoldoende kennis en vaardigheden beschikken om een aangifte op de juiste wijze op te nemen. Functionarissen die volgens de richtlijnen van het korps bepaalde zwaardere aangiften niet mogen opnemen, omdat ze niet over de juiste kennis of competenties beschikken, doen dat in de praktijk toch. Ook de beoordeling of de aangifte voldoende aanleiding geeft om een opsporingsonderzoek te starten, wordt vaak door medewerkers gedaan die daarvoor niet gekwalificeerd zijn. Deze medewerkers hebben ook onvoldoende inzicht in de informatiebehoefte van de opsporing waardoor je vraagtekens moet zetten bij de deskundigheid van hun oordeel. Verder is de betrokkenheid hierbij van het Openbaar Ministerie bij deze afweging niet structureel geregeld….

En zo ging het toen de ex van Frans haar valse meldingen en aangifte ging doen. De dag dat de relatie definitief over is gaat de ex zelf gewoon naar haar werk en doen haar moeder en vriend een melding van huislijk geweld bij baliemedewerkster V. Pas een paar dagen later gaat de valse ex naar het politiebureau om nu ook zelf een melding te doen, ook bij baliemedewerkster V. De ex vertelt de baliemedewerkster uitgebreid over het vermeende huislijk geweld, de psychische en lichamelijke mishandelingen en de enorme angst die ze zogenaamd voor Frans heeft.

Baliemedewerkster V. mag vanuit haar functie alleen eenvoudige aangiften opnemen. De melding/aangifte van de ex behoort zeker niet tot die categorie en V. had de hulp van een gekwalificeerde collega moeten inroepen. V. doet dat niet maar schrijft alles wat de ex vertelt  klakkeloos op in een Proces Verbaal. Ze ‘vergeet’ foto’s te maken van blauwe plekken die ze bij de ex zou hebben gezien: ze is kennelijk de enige, want niemand die de ex in die periode zag heeft die blauwe plekken ook gezien. Daarbij zag V. ook blauwe plekken die onder de kleding van de ex zaten.

De incompetente V. is zich van geen kwaad bewust en kennelijk zit ook haar meerdere te slapen dus V. gaat lekker door. Een paar dagen later neemt V. weer niet gehinderd door enige kennis van zaken,  de aangifte van de ex op van huislijk geweld. Als de ex dan aan V. vertelt over seksueel misbruik in combinatie met de mishandelingen verzuimd V. de ex in contact te brengen met een gekwalificeerde zedenrechercheur, zoals de protocollen voorschrijven.

De politiemedewerkster geloofd klakkeloos alle leugens

Tot overmaat van ramp hoort V. vervolgens ook de moeder en haar vriend als getuige in bijzijn van elkaar. En tot slot hoort V. diezelfde dag ook de ex nog een keer. V. vraagt niet door op de merkwaardige en tegenstrijdige verhalen van de ex, maakt geen foto’s van de verwondingen, neemt klakkeloos van de ex, haar moeder en diens vriend aan dat Frans een alcoholist is en dat hij dronken in de auto rondrijdt met de kinderen achterin. Ook neemt ze, zonder verdere vragen te stellen, een honkbalknuppel en tuingereedschap in bewaring waarvan de ex beweert dat Frans haar daarmee anders zeker zal vermoorden!

“Valse leugens worden door de ondeskundige politiemedewerkster klakkeloos voor waarheid aangenomen en opgenomen in een PV; er is al geen weg meer terug!”

De toon is gezet en er is geen weg meer terug, want de onbekwame baliemedewerkster heeft alles al opgeschreven in processen verbaal. Een goed Proces Verbaal bevat de juiste en benodigde  informatie voor eventuele verdere opsporing en kan alleen tot stand komen als er een kwalitatief goede aangifte is opgenomen. Dat is hier totaal niet het geval, in tegendeel zelfs. De leugens van de ex zijn door de ondeskundige baliemedewerkster klakkeloos voor waarheid aangenomen en ze stelt niet een kritische vraag. Nu de leugens en verzinsels zijn vastgelegd in een proces verbaal, gaan ze een eigen leven leiden want de processen verbaal zijn nu onderdeel van het dossier en iedere politiefunctionaris of medewerker van het OM die met het dossier te maken krijgt zal dit lezen, het voor juist houden en daar vervolgens op doorborduren…

Dit voorbeeld illustreert maar al te duidelijk wat de inspectie stelt in haar rapport.

Het gaat fout aan de poort waar onbevoegde, onbekwame en nauwelijks opgeleide politiemedewerkers zware aangiften opnemen. Niemand die hen terugfluit of pas op de plaats maakt en zich afvraagt of dit allemaal wel klopt. De (aangifte) trein rijdt dan al op te hoge snelheid om nog te stoppen, met alle ernstige gevolgen van dien…